Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı ve HES Açılış Töreni‘ndeki konuşmasında, “Bugün hizmete alacağımız Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı ve Hidroelektrik Santrali, 19 yıldır halka hizmet amacımızın, eser ve hizmet siyasetimizin en somut örneklerinden biridir.” ifadelerini kullandı.
Ilısu Projesi’nin, Cumhuriyet’in 100. yılı için millete verdikleri yatırım sözlerinden biri olduğunu belirten Erdoğan, şöyle devam etti:
“Ilısu Projesi’ni, hamdolsun finansmanından terör örgütünün saldırılarına kadar her aşamasında önümüze çıkartılan nice engellere rağmen tamamladık. Ilısu Projesi’ni engellemek için yürütülen karalama kampanyalarını ve bunların gerisindeki kirli niyetleri unutmadık, unutmayacağız. Bu eser, yeminli Türkiye düşmanlarına da kendi ülkesine ve milletine husumet maruf içimizdeki mankurtlara da verilmiş en güzel cevaptır. Barış, kardeşlik, huzur, refah ve güç sembolü Ilısu Projesi, Dicle Nehri üzerinde gerdanlık gibi dizdiğimiz baraj ve hidroelektrik santrallerimizin en büyüğüdür. Atatürk Barajı’ndan sonra en büyük ikinci gövde hacimli bu barajımız, ön yüzü beton kaplı, baraj tipi bakımından da dünyada ilk sırada yer almaktadır.”
Su depolama kapasitesinin yaklaşık 11 milyar metreküpü bulan Ilısu’nun 1200 megavatlık kurulu gücüyle 4. büyük hidroelektrik santrali olarak Türkiye’ye yıllık 3 milyar liralık fayda sağlayacağını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bizim medeniyetimizde su hayattır. Enerji de günümüzün bir diğer vazgeçilmez hayat kaynağıdır. Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı ve HES her iki alanda da ülkemize çok önemli kazanımlar sağlayan bir projedir.” dedi.
Su kaynakları üzerindeki baskılar giderek artmaktadır”
Ilısu’nun, Diyarbakır, Batman, Mardin, Siirt ve Şırnak’taki vatandaşlar başta olmak üzere tüm millete hayırlı olmasını dileyen Erdoğan, barajın Türkiye’ye kazandırılmasında emeği geçen bakanlara, kurumlara, yüklenici firmalara, mühendisinden işçisine, herkese teşekkür etti. Dünyanın veTürkiye’nin giderek artan kuraklık tehdidiyle karşı karşıya bulunduğu dönemde böyle bir eseri hizmete açmalarının çok daha önemli ve anlamlı olduğuna inandığını vurgulayan Erdoğan, şöyle devam etti:
“Kuraklığın tetiklediği gıda ve aynı şekilde her geçen gün daha belirgin hale gelen enerji krizlerine karşı ülkemizi korumak için tüm potansiyeli kullanmak mecburiyetindeyiz. Ülkemizin su kaynaklarının tek bir damlasının dahi israfına tahammülümüz yoktur. Kendi kaynaklarımıza dayalı yenilenebilir enerji üretimini de en üst seviyeye çıkarmamız şarttır. Dünyanın bundan sonraki dönemine ilişkin senaryolarının önümüze koyduğu karanlık tablo, şimdiden tüm ihtimallere karşı hazırlıklı olmamızı gerektiriyor.
Hiç şüphesiz su, bu yüzyılın en stratejik ve en değerli kaynağıdır. Öyle diyor atalarımız, ‘Su abıhayattır.’ İklim değişikliği, kuraklık, artan nüfus ve kentleşme ile birlikte su kaynakları üzerindeki baskılar giderek artmaktadır. Dünyada son 60 yılda 3 milyardan 8 milyara çıkan nüfusa karşılık yeryüzüne düşen yağış miktarında herhangi bir değişiklik olmamıştır. Üstelik iklim değişikliğiyle bağlantılı kuraklık, sel, orman yangını gibi afetler giderek sıklaşmaktadır.”
“Elimizdeki kaynakları etkin ve tasarruflu kullanmak durumundayız”
Su kaynaklarının kullanımının kalite ve miktar yönünden azalmasının da ayrı bir sıkıntı sebebi olduğunu anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, mevcut su kaynaklarının yüzde 70’ten fazlasının gıda üretiminde kullanıldığını, bu durumun özellikle su konusundaki her olumsuzluğun gıda üretimine de yansıyacağı anlamına geldiğini söyledi.
Türkiye’nin su zengini bir ülke olmadığını hatırlatan Erdoğan, “Kişi başına düşen yıllık 1340 metreküp kullanılabilir su miktarı ile su stresi çeken ülkeler grubundayız. Simülasyonlar 2040 yılında bu miktarın yıllık 1116 metreküpe kadar düşebileceğine işaret ediyor. Yıllık ortalama yağış miktarımız da 574 milimetreyle dünya ortalamasının altındadır. Bu nedenle elimizdeki kaynakları etkin ve tasarruflu kullanmak durumundayız.” dedi.
“Su alanında 284 milyar liralık yatırım yaparak 8817 tesisi hizmete açtık”
“Su kaynaklarımızı tükenme sınırına ulaşmadan korumak, verimli değerlendirmek ve doğru yönetmek artık bir tercih değil mecburiyet haline gelmiştir.” ifadesini vurgulayan Erdoğan, şunları kaydetti:
“Geçmişte petrol için verilen mücadelenin bir benzerinin, önümüzdeki dönemde su kaynakları ve gıda üretimi için yaşanacağı anlaşılıyor. İşte bu anlayışla hükümete geldiğimiz günden beri ülkemizi, sağlıktan eğitime her alanda olduğu gibi tarım, su ve enerji konusunda da geleceğe hazırlamanın gayreti içinde olduk. Geçtiğimiz 19 yılda su alanında günümüz rakamlarıyla 284 milyar liralık yatırım yaparak 8817 tesisi hizmete açtık. Son 19 yılda inşa edilen ve Cumhuriyet tarihinde yapılanların 2 katından fazla olan 613 barajımızda, 46 milyar metreküp suyumuzu depoladık. Böylece su miktarımızı toplamda 179 milyar metreküpe çıkardık. Aynı dönemde inşa ettiğimiz 1475 sulama tesisiyle yaklaşık 20 milyon dekar alanı sulamaya açtık. Sadece bu alanlardan ülkemiz ve üreticilerimiz yılda 60 milyar lira zirai gelir artışı sağladı. Arazi toplulaştırma çalışmaları kapsamında 266 proje ile 5,2 milyon hektar araziyi, su ve üretim girdilerini azaltarak ekonomik olarak daha verimli kullanılabilir hale getirdik. Halen 3,3 milyon hektar alanda çalışmalar devam ediyor.”
Son 19 yılda yine enerjide de yerli ve temiz enerji kaynaklarını değerlendirmek için 605 hidroelektrik santralini hizmete aldıklarını hatırlatan Erdoğan, “Ülkemizin kurulu güç kapasitesini 32 bin megavattan 100 bin megavata çıkarmak suretiyle kalkınmanın temel altyapısı olan elektrik enerjisinde herhangi bir sıkıntı yaşanmasının önüne geçtik. Üstelik bu güç artışının üçte ikisini yerli ve yenilenebilir kaynaklarla gerçekleştirdik.” dedi.
“Amacımız her bir vatandaşımızın temiz suya erişimini sağlamak”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şehirlerin içme suyu ihtiyacını karşılamak için 271 içme suyu ile 21 atık su tesisini hizmete açtıklarını belirtti.
“Bu yatırımlar sayesinde 41 milyon vatandaşımıza yıllık yaklaşık 3 milyar metreküp içme ve kullanma suyu temin ettik. Şayet şehirlerimize bu hizmetleri getirmeseydik 2020 ve 2021 yıllarında 44 ilimiz kısmen veya tamamen susuzluk tehlikesiyle karşı karşıya kalabilecekti.” diyen Erdoğan, ülke genelinde 90 ayrı projeyle 18 milyon nüfusa, yıllık ilave 1,8 milyar metreküp içme suyu sağlamak için çalışmaların sürdüğünü ifade etti. Erdoğan, son 19 yılda sel baskınlarına karşı kurulan taşkın koruma tesislerinin yarısını, yani 5 bin 140 tesisi hizmete sunduklarına dikkati çekerek “Amacımız her bir vatandaşımızın temiz suya erişimini sağlamak, bereketli topraklarımızı suyla buluşturmak, su kaynaklarımızı korumak ve verimli kullanmaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
Bu doğrultuda düzenlenen Su Şurası’nın sonuç belgesini 21 Ekim’de kamuoyuna açıkladıklarını anımsatan Erdoğan, böylelikle su ile ilgili kısa, orta ve uzun vadeli stratejileri belirleyerek suyun geleceğini planlandıklarını ve yol haritasını oluşturduklarını belirtti.
Erdoğan, gelecek dönemde de su alanında yeni yatırımlar yapmaya, suyun gücünü milletle buluşturmaya devam edeceklerini vurguladı.
“Tarihi ve kültürel varlıkları özenle koruyarak gelecek nesillere miras bıraktık”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün açılışı yapılan Ilısu’nun su ve enerji yatırımı olmanın yanında kültürel ve sosyal gelişimi sağlayacak yapısal dönüşüm boyutunun da bulunduğuna işaret ederek sözlerini şöyle sürdürdü:
“Proje kapsamında inşaat çalışmaları yanında çevre, yeniden yerleşim ve kültürel miras konularında pek çok yatırımı hayata geçirdik. En çok istismar edilen Hasankeyf başta olmak üzere tüm tarihi ve kültürel varlıkları özenle koruyarak gelecek nesillere miras bıraktık. Bugün buraya Kültür ve Turizm Bakanı’mı da yanıma alarak geldim. Çünkü istiyorum ki o bütün kültürel değişimi yerinde izleyelim ve artık burası turistlerin uğrak yeri olsun. Hasankeyf ilçemizdeki tarihi eserleri, Bilim Komisyonu ve Koruma Kurulu onayıyla başarıyla taşıyarak yeni yerlerine yerleştirdik. Bu eserlerden Zeynel Bey Türbesi, Artuklu Hamamı, İmam Abdullah Zaviyesi, Er-Rızk Camisi ve Eyyubi Camisi tek parça, Orta Kapı ise üç parça halinde Hasankeyf Kültürel Park alanına nakledilmiştir. Bay Kemal, bunlar öyle lafla olmuyor, lafla peynir gemisi de yürümüyor.”
Ayrıca kısmen taşınan veya yerinde koruma altına alınan eserlerin de bulunduğunu vurgulayan Erdoğan, “Yeni Hasankeyf ilçemizi bölge halkının hayat biçimine uygun müstakil, bahçeli, teraslı konutlar şeklinde inşa ettik. Ey PKK’nın yan kolu HDP, sizler bu tür şeyleri yapabilir misiniz? Sizin böyle bir derdiniz var mı? Biz dertliyiz dertli, biz sizlere aşığız aşık. Bu kapsamda 875 konutu ve 154 iş yerini tamamlayarak hak sahiplerine verdik.” diye konuştu.
“Projenin maliyeti toplamda 20 milyar lirayı buldu”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, hükümet konağı, belediye, emniyet, jandarma binaları, devlet hastanesi, kütüphane, spor salonu, müze, yüksekokul, arıtma tesisi, cami ve okul gibi kamu hizmet birimlerinin de tamamlanarak hizmete alındığını belirterek şunları kaydetti:
“Burada benim Kürt kardeşlerim var. Kürt kardeşlerimizi biz ihmal edemezdik, etmedik ve onlara da bu eserleri kazandırdık. Bölgedeki yolları da daha yüksek standartlı bir şekilde yeniden yaptık. Yeniden yerleşim, tarihi ve kültürel varlıkların korunması, baraj inşaatı, yol inşaatları ve diğer harcamalarıyla birlikte projenin maliyeti toplamda 20 milyar lirayı buldu. Burada toplanan suları yakında inşa edeceğimiz Cizre Barajı’na bırakarak hem enerji üretecek hem de 1 milyon dekar araziyi sulayabileceğiz. Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı ve Hidroelektrik Santrali, geçen yılın 19 Mayıs’ından bugüne kadar yaklaşık 4 milyar kilovat saat enerji üretimi gerçekleştirerek ekonomimize 2,6 milyar lira katkı sağladı. Bu muhteşem, görkemli tesisin bölgemize, ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyorum. Emeği geçenleri tebrik ediyorum.”
Konuşmasında “Biz AK Parti’yiz, biz Türk’üyle, Kürt’üyle, Arap’ıyla, Gürcü’süyle, bu ülkede yaşayan hiçbir vatandaşımızı ayrım yapmadan Allah için seviyoruz.” diyen Erdoğan, Haziran 2023’te yapılacak seçimlere birlik, beraberlik ve kardeşlik içerisinde girme ve bu bölgelerde seçimden büyük bir zaferle çıkma temennisinde bulundu.
Notlar
Törene, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Kasapoğlu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Cumhurbaşkanı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, AK Parti Genel Başkan Vekili Numan Kurtulmuş, eski Orman ve Su İşleri Bakanı, TBMM Küresel İklim Değişikliği Araştırma Komisyonu Başkanı ve AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili Veysel Eroğlu, Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, Mardin Valisi Mahmut Demirtaş, Batman Valisi Hulusi Şahin, Şırnak Valisi Ali Hamza Pehlivan, milletvekilleri, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ile vatandaşlar katıldı.
Yorumlar