Türkiye’de üretici kırsal kalkınma destekleriyle güçleniyor

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, “2021 sonuna kadar ise yatırım aşamasında olan 3 bin 422 projeden bu yıl içerisinde tamamlanacak olanlara 2,1 milyar lira hibe ödemesi gerçekleştirilmesi hedefleniyor.” dedi.

Bakan Pakdemirli, AA muhabirine, tarımsal desteklere ilişkin değerlendirmede bulundu.

Tarımdaki tüm gelişmelerin arkasında üreticiye ve yatırımcıya verilen desteklerin büyük rolü olduğuna işaret eden Pakdemirli, 2002 öncesinde tarımsal desteklerin neredeyse olmadığını ve birkaç müdahale alımı yapıldığını söyledi.

Pakdemirli, 2002 sonrasında ise artan destekler ve sınırlı müdahale alımı bulunurken, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi sonrasında hem desteklerde artışı hem de etkin müdahale alımlarını birlikte uyguladıklarını bildirdi.

Bakan Pakdemirli, nakdi desteklerin yanı sıra müdahale alımları, altyapı yatırımları, düşük faizli krediler gibi birçok alanda üreticilere destek verildiğini anlattı.

Bakanlık olarak tarımda verimliğin artırılması ve üretimin doğru yönlendirilmesi için ellerindeki en önemli araçlardan birisinin tarımsal destekler olduğunu vurgulayan Pakdemirli, şöyle konuştu:

“Son 3 yılda tarımsal destek miktarını yüzde 65 artırarak 24 milyar liraya çıkardık. Desteklere yeni konuları dahil ederken, bazı önemli destek kalemlerinde de ciddi artışlar sağladık. Son 18 yılda tarımsal destek miktarında 12 katlık rekor artış gerçekleştirdik. 2002 yılında 1,8 milyar lira olan tarımsal destek miktarını, 2020’de 22 milyar liraya yükselttik. 2018-2020 döneminde ise 51,6 milyar lira destek ödemesi yaptık. Üretici dostu politikalarla alım fiyatlarını belirledik.”

Kırsal kalkınma desteklerine ilişkin bilgi veren Pakdemirli, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu tarafından 2017 yılında uygulanmaya başlanan ve 2023 yılı sonuna kadar devam edecek olan IPARD II Programı kapsamında, hayvancılık, et, süt, su ürünleri ve meyve sebze işleme ile kırsalda ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi sektörlerinden bugüne kadar 5.5 milyar lira yatırım tutarına sahip 5 bin 711 projeye toplam 2,5 milyar lira hibe ödemesi yapıldığını belirtti.

Program çerçevesinde 2020 yılında salgının ortaya çıkardığı tüm olumsuz koşullara rağmen yoğun bir çalışmayla yaklaşık 1 milyar lira hibe ödemesi gerçekleştirildiğine işaret eden Pakdemirli, “2021 yılında önceki yıllara kıyasla en yüksek ilk çeyrek ödeme performansı gerçekleştirildi ve mayıs ayı sonu itibarıyla 577 milyon lira hibe ödemesi yapıldı. 2021 yılı sonuna kadar ise yatırım aşamasında olan 3 bin 422 projeden bu yıl içerisinde tamamlanacak olanlara 2,1 milyar lira hibe ödemesi gerçekleştirilmesi hedefleniyor. Bu hibe desteği ile kırsal alanlarımızda yaklaşık 4,5 milyar lira tutarında yatırım yapılacak olup, 10 bin yeni istihdam imkanı oluşturulacak.” değerlendirmesinde bulundu.

Bu yıl çıkılan ve bütçesi 195 milyon avroya yükseltilen 10. Başvuru Çağrısı kapsamında sunulan 1940 projenin değerlendirmesinin devam ettiğini ve uygun bulunan yatırımlarla sözleşme imzalanacağını aktaran Pakdemirli, “Bu sayede desteklenecek proje sayısı ve 2023 sonuna kadar yapılacak ödeme miktarı artacak, yeni istihdam imkanları oluşacaktır.” dedi.

“Suyu etkin kullanmak için 150 milyon lira hibe”

Pakdemirli, bu yıl Kırsal Kalkınma Yatırımlarını Destekleme Programı kapsamında 925 ekonomik yatırım projesine 888 milyon lira, 2 bin 351 altyapı yatırım projesine ise 196 milyon lira olmak üzere 1,1 milyar lirası hibe olarak toplam 2,3 milyar liralık yatırım yapılacağını aktararak, “Toplam 3 bin 456 kırsal kalkınma projesiyle 9 bin 824 kişi için istihdam yaratılacak.” diye konuştu.

Bakan Pakdemirli, kırsal kalkınma yatırımları kapsamında suyu daha etkin kullanmak için bu yıl 150 milyon lira hibe ile çiftçilerin projelerini destekleyeceklerini bildirdi.

Lisanslı depoculuk alanında da destek sağladıklarını anımsatan Pakdemirli, şunları kaydetti:

“Lisanslı depolara, lisanslı depoculuk desteklemelerinin başladığı 2014 yılından 2017’ye kadar 28,5 milyon lira, 2018-2021 yıllarında ise 235,8 milyon lira kira desteği ödenmiştir. Lisanslı depolara toplam ödenen destek miktarı 264,3 milyon liradır. Ayrıca 2019 yılından itibaren ürünlerini lisanslı depolarda muhafaza eden üreticilere ilave kira, nakliye ve analiz ücreti desteği olarak bugüne kadar 83 bin 929 üreticiye 116,7 milyon lira destek ödemesi yapılmıştır.”

Pakdemirli, Kırsal Kalkınmada Uzman Eller Projesi’nin de pilot olarak İzmir, Düzce, Mardin ve Amasya’da uygulandığını ve 2020 yılında hibe sözleşmesini imzalayan ve proje işlemlerini tamamlayan 98 proje sahibine 9,7 milyon lira hibe desteği ödemesi yapıldığını, 11,9 milyon lira tutarında yatırımın faaliyete geçmesinin sağlandığını sözlerine ekledi.

Yıl sonuna kadar 402 su ve sulama yatırımının tamamlanması hedefleniyor

Tarım ve Orman Bakanlığı, 2021’i “Su ve Sulamada Hamle Yılı” ilan ederken Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü de bu kapsamda yıl sonuna kadar 402 tesisi hayata geçirecek.

AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, DSİ tarafından, son 18 yılda 600 baraj, 589 hidroelektrik santral (HES), 423 gölet ve bent, 1457 sulama, 262 içme suyu, 21 atık su, 253 toplulaştırma ve 5 bin 91 taşkın kontrol tesisi olmak üzere 8 bin 696 tesis bitirilerek hizmete sunuldu.

Bu tesislerle 45 bin 237,11 hektometre küp su depolanırken 1 milyon 901 bin 966 hektar alan sulamaya açıldı ve 4 milyon 313 bin 853 hektar alanda toplulaştırma çalışması yapıldı. Söz konusu yatırımlarla yılda 2 bin 690,02 hektometre küp içme suyu temin edildi. HES tesisleriyle de kurulu güç 19 bin 211,22 megavata ve ortalama enerji üretimi 63 bin 64,74 gigavat saate yükseltildi.

Geçen yıl 360 tesis hizmete sunuldu

Geçen yıl ise 15 baraj, 31 HES, 38 gölet ve bent, 75 sulama, 15 içme suyu, 3 atık su, 31 toplulaştırma ve 152 taşkın kontrol tesisi olmak üzere toplam 360 tesis bitirilerek hizmete alındı. Bu tesislerde 1233,11 hektometre küp su depolanırken 50 bin 597 hektar alan sulamaya açıldı, 544 bin 832 hektar alanda toplulaştırma çalışması yapıldı, yılda 189,32 hektometre küp içme suyu temin edildi. HES tesisleriyle de kurulu güç 2 bin 815,20 megavata ve ortalama enerji üretimi 8 bin 508,50 gigavat saate çıktı.

Bu yıl sonuna kadar 51 baraj, 16 HES, 39 gölet ve bent, 92 sulama, 20 içme suyu, 3 atık su, 44 toplulaştırma ve 137 taşkın kontrol tesisi olmak üzere toplam 402 tesisin bitirilmesi hedefleniyor.

Bu tesislerle, 1461,09 hektometre küp suyun depolanması, 157 bin 727 hektar alanın sulamaya açılması, 1 milyon 255 bin 271 hektar alanda toplulaştırma çalışması yapılması, yılda 174,62 hektometre küp içme suyunun temin edilmesi planlanıyor. HES tesisleriyle de kurulu gücü 321,54 megavata ve ortalama enerji üretiminin ise 1121,66 gigavat saate yükseltilmesi öngörülüyor.

DSİ tarafından bugüne kadar 28 yer altı depolaması tamamlanırken yıl sonuna kadar 22’sinin daha bitirilerek 2021 sonu itibarıyla 50 tesisin hizmete alınması hedefleniyor. Yer altı depolama tesislerinin 2023 yılına kadar 100’e, 2030’a kadar da 300’e çıkarılması hedefleniyor.

Sulanabilir alan miktarı 7,2 milyon hektara çıkacak

Kurumun 2023 hedeflerine göre, sulanabilir alan miktarının 7 milyon 244 bin 383 hektara, depolanan su kapasitesinin 200 bin hektometre küpe, ilave içme suyu miktarının yılda 5 bin 939,15 hektometre küpe, taşkın koruma sayısının 10 bin 370’e ve toplulaştırılacak miktarının 8 milyon 598 bin 847 hektara çıkarılması planlanıyor.