Çin, çok kutuplu dünyaya geçiş için Orta Doğu’da stratejik ortaklıklar hedefliyor

Arap-Çin, Körfez-Çin ve Suudi Arabistan-Çin zirvelerine katılmak üzere Suudi Arabistan’ı ziyaret edecek olan Çin lideri Şi Cinping, Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz, Veliaht Prens Muhammed bin Selman ve Körfez ülkesi ve bazı Arap liderlerle bir araya gelecek.

Suudi Arabistan ev sahipliğinde düzenlenecek zirvelerle bölge ülkeleriyle stratejik ortaklığın güçlendirilmesi, ilişkilerin geliştirilmesi ve ticaretin artırılması gibi konuların ele alınması bekleniyor.

Çin-Arap zirveleri, küresel bağlamda tek kutuplu dünyadan çok kutuplu dünyaya geçişte önemli bir adım olarak görülüyor. Yeni oluşturulmaya çalışılan bu düzenin işaretleri, birçok bölgede kendini gösteriyor.

Çin, bu ziyaret kapsamında ABD hegemonyasına karşı çok kutuplu bir dünya düzeni inşa etmek için Arap ülkeleriyle stratejik ortaklık kurmayı hedefliyor.

İki tarafın karşılıklı ihtiyaçları

Çin, 2030 yılında en büyük küresel güç olmayı hedeflerken, Uzak Doğu ve Avrupa arasında en önemli küresel ticaret yollarına hakim olan Arap dünyasıyla stratejik bir ortaklığa gereksinim duyuyor.

Arap dünyasının ise Çin’in teknolojisinden ve altyapı yatırımlarından istifade etmeye ayrıca ABD’nin hegemonyasından ve İsrail’e mutlak yanlılığından kurtulmaya ihtiyacı var.

Çin Devlet Başkanı’nın 7-9 Aralık’ta gerçekleştireceği ziyarette, Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz başkanlığında, Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın katılımıyla düzenlenecek “Suudi Arabistan-Çin Zirvesi”nin yanı sıra “Riyad Körfez-Çin İşbirliği ve Kalkınma Zirvesi ile Riyad Arap-Çin İşbirliği ve Kalkınma Zirvesi”ne katılacak.

Çin, en büyük petrol tedarikçisi Suudi Arabistan’a özel önem veriyor

Günlük 10 milyon varilin üzerinde ham petrol ithal eden Çin’in, en büyük petrol tedarikçisi Suudi Arabistan’a özel önem atfettiği biliniyor.

Veliaht Prens Muhammed bin Selman, ABD baskısına maruz kalmamak için ülkesinin büyük güçlerle ortaklıklarını çeşitlendirmeye çalışıyor.

Son olarak Suudi Arabistan, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun petrol üretimini azaltma kararının ardından Washington yönetimi tarafından Rusya’nın yanında yer aldığı suçlamalarıyla karşı karşıya kalmıştı.

Çok kutuplu bir dünya

Askeri veya ekonomik gücü ne olursa olsun hiçbir ülke, uluslararası ittifakları dışında kendisini küresel bir kutup olarak empoze edemez ve bu, Rusya ile birlikte çok kutuplu bir dünya oluşturmaya çalışan Çin tarafından iyi biliniyor.

Rusya-Ukrayna savaşı da Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) ve BRICS gibi uluslararası koalisyonların önemini ispat etti.

Moskova’nın bu savaştaki zayıf siyasi ve hukuki konumuna rağmen, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda birkaç ülke, lehinde oy kullandı ya da en azından Ukrayna topraklarını işgalini kınama kararına oy vermekten kaçındı.

Arap dünyası, sahip olduğu nüfus, stratejik konumu, enerji ve maden kaynakları ile siyasi boyutun yanı sıra ticaret ve yatırım açısından da Çin’in öncelikleri arasında yer alıyor.

Çin, İsrail ile askeri ve teknolojik işbirliğine rağmen, özellikle ABD’den daha ılımlı bir tutum sergilediği için, Filistin sorununun çözümünde rol oynayabilir.